Beter leven
Patricia Bottura groeide op in Brazilië. Een mooi, zonnig land met open, vriendelijke mensen. Dat mist ze nu ze in Brugge een nieuw leven probeert op te bouwen. Maar ze prijst zich wel gelukkig dat ze hier niet constant bang hoeft te zijn voor een overval of geweld, en dat haar kinderen kwaliteitsvol onderwijs krijgen. Dat is in haar geboorteland alleen voor rijken weggelegd.
In Brazilië was Patricia diëtiste. ‘Een fijne job, maar zoals veel Brazilianen verdiende ik onvoldoende om een goed leven te kunnen leiden en te geven aan mijn kind. Daarom besloot ik naar België te komen voor een master foodtechnology’, vertelt ze. ‘Dan zou ik in Brazilië een beter betaalde job kunnen krijgen.’
Vooruit, niet achteruit
Ze vertrok met Aurora (2) en de papa van haar dochter – een Nederlander die in Brazilië verbleef – naar België, met een studentenvisum voor twee jaar. ‘We logeerden in een jeugdherberg. Ik ging overdag naar de les en Aurora bleef bij haar papa.
Maar die zag de zorg voor Aurora al snel niet meer zitten, en vond geen baan. Hij ging terug naar zijn familie in Nederland. Aurora is om de veertien dagen in het weekend bij hem’, vertelt Patricia.
Wij hebben dromen en willen werken om die waar te maken, iets wat in ons land niet mogelijk was.
~ Patricia, alleenstaande mama
‘Ik kon de zorg voor Aurora niet combineren met de lessen en moest ook een inkomen hebben. Ik was in paniek, hoe moest ik het redden als alleenstaande mama en nieuwkomer? Terug naar Brazilië was geen optie, ik wilde vooruit, niet achteruit.
Op werkloosheid of andere sociale zekerheidssteun had ik geen recht. Een Peruviaanse vriendin die in Brazilië een tijdlang mijn buurvrouw was en nu in Brugge woont, bood aan voorlopig bij haar gezin in te wonen.’
Luchtmatras als enig meubilair
Aurora kon naar school en Patricia vond halftijds werk als poetsvrouw. Ze ging op zoek naar een huurappartement, maar als alleenstaande mama die de taal nauwelijks sprak, ving ze keer op keer bot. Had ze toen maar even kunnen ruilen voor een Vlaamse tongval en een stabielere situatie.
Na meer dan veertig pogingen vond ze – een mirakel – toch een appartement. ‘Een geleende luchtmatras was ons enige meubilair. In het krantje van de school van Aurora zette ik een berichtje dat afgedankte nog bruikbare spullen welkom waren, en buren hielpen spontaan. Ik ben hen daar heel dankbaar voor. Werken voor eten, kleren, de huur … Het was overleven, maar ik heb niet veel nodig. In de kringwinkel kocht ik af en toe iets bij.’

Ontmoetingen
Patricia leerde een man kennen, was verliefd en werd ongepland zwanger. Een huurhuis met een tuin vinden was met een Vlaamse man mét een job geen probleem. ‘Wat een verschil met de frustrerende zoektocht van twee jaar eerder’, zegt ze. Ze kon bovendien aan de slag in een ontmoetingshoeve voor mensen met en zonder beperking in de buurt. ‘Een heel mooi project. Daar werd ik echt gelukkig van.’
Moeizaam
Toen de relatie met de papa van Olivia fout liep, bleef Patricia in het huurhuis. ‘Ik heb geen familie in de buurt om bij te springen. Voor en na het werk gaat mijn aandacht naar het huishouden en de kinderen’, zegt ze. ‘Ik ben heel blij met de kinderen, mama zijn is mooi, maar bijna nooit een moment voor mezelf is lastig. Een moederhart denkt altijd eerst aan de kinderen.
Contact leggen gaat hier moeizaam. Niet zoals in Brazilië waar iedereen heel open is. Olivia en Aurora hebben vriendjes, maar voor mij is het moeilijk om een vriendenkring op te bouwen.’
Wereld verruimen
‘In de Nederlandse les ontmoette ik warme mensen. Al mijn vrienden komen zoals ik uit een ander land. De wereld is divers. We kunnen veel leren van elkaar en andere culturen.
In de les zaten mensen uit Eritrea, Syrië, Palestina … die uit oorlogsgebied te voet op de vlucht gingen. Ze hebben zoveel meegemaakt, maar toch hebben ze altijd een lach op hun gezicht. In vergelijking met hen heb ik niet te klagen. Ik luister naar hun verhaal en zoek op waar hun land ligt. Het verruimt mijn wereld en mijn blik.’
Vriendelijk zijn maakt gelukkig
‘Mijn leven zou makkelijker zijn als ik hier was geboren, maar de openheid en warmte van mijn roots zou ik niet willen inruilen. Misschien zouden mensen van hier eens een periode in de schoenen van nieuwkomers moeten staan. Om te begrijpen dat we niet komen om hun geld af te pakken, dat we willen werken om onze dromen waar te maken, iets wat in ons land onmogelijk was. Misschien zouden ze dan ook beseffen hoe goed het leven hier is.
Mensen die alles moesten achterlaten zijn vaak vriendelijker en blijer dan wie niet zoveel obstakels moet overwinnen. Vriendelijk zijn maakt zowel de ander als jezelf gelukkig.’
De stappen die ik zet en de inspanningen die ik lever, zijn ook voor mijn kinderen.
~ Patricia , alleenstaande mama
Verpleegkunde studeren
Door de pandemie vond de Nederlandse les online plaats en viel ook het contact met medecursisten weg. ‘Ik heb daar echt onder geleden’, vertelt Patricia.
Ze volgt momenteel een voortraject voor de opleiding verpleegkunde. ‘Ik ben al 45 en mijn Nederlands is niet perfect. Ik dacht dat het me niet zou lukken. Maar de testen waren goed en de begeleidster gelooft in mij. Het medische sluit ook aan bij mijn vroegere opleiding.’
In september start haar opleiding echt. ‘Omdat verpleegkundige een knelpuntberoep is, behoud ik de werkloosheidsuitkering. Anders zou het niet lukken. Ik kijk ernaar uit.’ De oma van Olivia wil bijspringen als oppas, waar Patricia haar heel erg dankbaar voor is.
Veel levens
‘In Brazilië geloven we in wedergeboorte. Je ruilt het ene leven in voor een ander om weer nieuwe dingen te leren. Geloven dat alles zin heeft, maakt je minder kwaad en gefrustreerd om wat je meemaakt. Het geeft me ook kracht dat mijn kinderen het minder zwaar zullen hebben. De stappen die ik zet en de inspanningen die ik lever, zijn ook voor hen.’
Foto’s: Kristof Ghyselinck
