In Gent loopt het project Brood(doos)nodig. In de strijd tegen honger op school kun je een schoolkind een kom soep of een maaltijd trakteren. Want ontzettend veel brooddozen zijn pover gevuld. We gingen luisteren bij Katrien Verbeke van Let Us, die het initiatief samen met vzw Enchanté uit de grond stampte.
Honger op school
Een brooddoos gevuld met chips. Twee boterhammen, om te delen met een vriendin. Een Kinder Bueno. Een energiedrankje. Of helemaal niets.
Katrien toont me de foto’s die ze samen met Lieve Blancquaert maakte voor een reportage in De Morgen. Het is pijnlijk om te zien waar sommige kinderen en jongeren hun schooldag mee moeten zien door te komen.
‘Ik lig bij momenten wakker van die lege brooddozen’, steekt Katrien van wal. ‘Maar we worden er te weinig mee geconfronteerd.’
Dat merkt ze ook in haar eigen omgeving. Velen denken dat het op de school van hun kinderen best oké is, dat daar geen armoede is. Het wordt dan ook goed verstopt – niet alleen door de gezinnen in armoede, maar ook door de maatschappij.
Elke euro die wordt gestort, is een euro die naar gezond eten voor een kind gaat.
~ Katrien Verbeke
‘Het blijft te veel onder de radar. De hele armoedeproblematiek, eigenlijk’, vertelt Katrien. In Vlaanderen zit volgens sommige cijfers 1 op de 4 in armoede. Toch krijg je het als buitenstaander nauwelijks te zien. Maar armoede zit zo dichtbij als de klasgenootjes, als de beste vrienden van onze kinderen.’
Ook die van haar eigen kinderen. Dat besefte Katrien pas toen ze het over Brood(doos)nodig had met haar dochter. Die vertelde over een vriendinnetje die het aan het eind van de maand ook vaak met minder moest stellen.
Brood(doos)nodig
Mensen in armoede zijn niet makkelijk te bereiken, maar op school heb je daar wel de kans toe. Een kom soep ’s middags kan een wereld van verschil maken.
En dat is precies waar Brood(doos)nodig om draait. Ouders, buurtbewoners en sympathisanten kunnen een extraatje schenken zodat kinderen iets voedzaams binnen krijgen op school, en dat ze niet met een lege maag op de schoolbanken hoeven te zitten.
Dat kan op een heel eenvoudige manier. Op de website van Brood(doos)nodig kun je kiezen om een algemene gift te schenken aan de solidaire scholenpot, vanwaaruit het geld verdeeld wordt met oog voor de grootste noden. Of je schenkt aan een specifieke school.
Helpende handen
Het concept slaat aan: heel wat ouders tasten met plezier in de geldbeugel voor de klasgenoten van hun kinderen die het minder goed hebben. En ook horeca en handelaars in de buurt kunnen hun klanten warm maken om te helpen tegen honger op school. Je kunt er een QR-code scannen die je naar de website brengt van Brood(doos)nodig.
Elke school gaat zelf op zoek naar lokale partners. Zo krijgt de school ook meer verbinding met de buurt. Het netwerk dat ze uitbouwt, kan ook op andere manieren en bij toekomstige projecten een meerwaarde bieden.
Ministers, kom eens mee met mij mee in de refters zitten, en praat met de kinderen.
~ Katrien Verbeke
De scholen bepalen zelf hoe ze het project invullen: sommige bieden soep of een warme maaltijd aan, en anderen een ontbijt of een gezond tussendoortje zoals een mueslireep. Op de website zie je wat dat allemaal kost. En de bijdrage die je schenkt gaat integraal naar die maaltijden.
‘Elke euro die wordt gestort, is een euro die naar gezond eten voor een kind gaat’, beklemtoont Katrien. Het werk dat tot nu toe is verzet voor Brood(doos)nodig draait volledig op de vrijwillige inzet van de organisaties en hun partners.
Proefproject
Het project is op beperkte schaal begonnen, met 9 scholen uit dezelfde Gentse scholengroep.
‘Zo kunnen we ook bekijken hoe we de herverdeling binnen de scholengroep vormgeven: waar zitten de grootste noden? Die krijgen dan een groter deel van de koek van de overkoepelende giften’, legt Katrien uit. ‘In andere scholen slagen de school en oudergroep er beter in het zelf te dragen.’
Tegen december willen de initiatiefnemers het proefproject evalueren en eventueel bijsturen, om in januari het systeem open te stellen voor alle scholen die willen aansluiten. Want de vraag vanuit heel Vlaanderen is nu al groot, merkten ze toen ze Brood(doos)nodig begin oktober in de kranten brachten.
Energie om te leren
Door kinderen een voedzame maaltijd aan te bieden, help je ze niet alleen om gezonder te worden. Je geeft ze ook betere kansen om te leren en hun talenten te ontwikkelen. ‘Voeding is een deel van het antwoord om goede schoolresultaten te halen’, weet Katrien.En het gaat niet alleen om lege brooddozen. Heel wat kinderen en jongeren hebben wel iets mee, maar de voedingswaarde is ver te zoeken.
‘Hoeveel jongeren er ’s ochtends niet eten, en dan de voormiddag doorkomen met een zak chips of een energiedrank. Of elk een halve cola om de middag door te komen.’
Aandacht voor armoede
Brood(doos)nodig heeft in de 9 scholen al heel wat in beweging gebracht. Ze gaan bijvoorbeeld met het onderwerp aan de slag in de klas. Zo wordt kinderen – al op jonge leeftijd – de ogen geopend voor hoe ze anderen kunnen helpen zonder hen te veroordelen of in een vakje te stoppen.
Het initiatief zet op die manier de thematiek van armoede en gelijke kansen meer in het daglicht. Partners van Brood(doos)nodig ontwikkelen trouwens lesmateriaal, en richten zich op sensibilisatie. Anderen proberen aan de hand van het project de armoedeproblematiek beter in kaart te brengen.
Ministers in de refter
Gratis schoolmaaltijden in Vlaanderen, dat is het grotere doel dat Katrien voor ogen heeft. Net zoals dat in andere landen al het geval is. ‘Gratis schoolmaaltijden zijn een besparing voor de overheid. Als je ziet wat jongeren vandaag eten, dan zie je zo de gezondheidskosten ontstaan.’
Afsluiten doet ze dan ook met een niet mis te verstane uitnodiging: ‘Minister Weyts, minister Vandenbroucke, kom eens mee met mij mee in de refters zitten, en praat met de kinderen. Want wat je dan ziet en hoort, het kruipt onder je vel.’
Wil je zelf graag een brooddoos vullen? Dat kan hier.
Foto: Hilde Vanderstraete
